EZANA ARAPÇA YASAĞI


Ezanın Arapça okunması ülke genelinde 18 Temmuz 1932 bu gün resmen yasaklandı.

1932 tarihine denk gelen Kadir Gecesi’nde de, Ayasofya Camii’nde Türkçe Kuran, tekbir ve kamet okundu.

18 Temmuz 1932 tarihinde Diyanet İşleri Riyaseti, ezanın Türkçe okunmasına karar verdi. Takip eden günlerde, yurdun her yerindeki Evkaf Müdürlüklerine Türkçe ezan metni gönderildi. 4 Şubat 1933 tarihinde, müftülüklere ezanı Türkçe okumalarını, buna uymayanların kati ve şedid (kesin ve şiddetli) bir şekilde cezalandırılacaklarını bildiren bir tamim gönderildi.
Salanın Türkçeleştirilmesi Türkçe ezan uygulamasının ardından, Diyanet İşleri Başkanı Rıfat Börekçi'nin 6 Mart 1933'te yayımladığı bir tebliğ ile İslam peygamberi Muhammed'e hürmet ve saygı ifade eden sözlerin yer aldığı salanın da Türkçe okunmasına karar verilmiştir.


Daha sonra yapılan çalışmalar.

1941 yılında çıkarılan 4055 sayılı kanunla Türk Ceza Kanunu'nun 526. maddesine bir fıkra eklenmiştir. Değişikliğe göre, Arapça ezan okuyanlar ve kamet getirenler, üç aya kadar hapsedilecek ve 10 liradan 200 liraya kadar para cezası ödeyeceklerdi.Kıbrıs Türkleri'nde Türkçe ezan 1932 yılında, Türkçe ezanın kabulünden sonra, Kıbrıs Türkleri de ezan çalışmalarına başlamıştır. Kıbrıs Müftüsü Dânâ Efendi 1954 yılında konuyla ilgili olarak ezanın Türkçe okunması câiz olduğuna ve halk, Türkçe okunmasını arzu ettiğine göre tercihen okutturulmasını maslahata uygun görülmektedir diyerek fetva vermiştir.Cumhuriyet kurulduktan sonra CHP döneminde 18 sene boyunca ezan Türkçe okunmuştur. 1950 Türkiye genel seçimleri sonrasında, Demokrat Parti Türkçe ezan ile ilgili olarak çalışmalara başladı. 14 Haziran günü gazetelerde açıklanan çalışmalar 16 Haziran günü hızlanmış, halkın meclis önünde tepki vermeye -destek amacı ile- başlayınca çalışmalar hızlanmış, ve kabul edilmiştir. Aynı gün sonuç Celal Bayar'a telsizle gönderilmiştir. Celal Bayar da kabul etmiştir. Aslında çıkarılan yasaya göre Ezan dili serbest bırakılmıştır.Kabulden sonra yaşanan olaylar Aynı gün İkindi ezanında Arapça ezan yasağı resmen kalkmıştır. Bursa'da bir camiide 7 defa İkindi ezanı okunmuştur. Şanlıurfa'da Hasan Padişah Camii müezzini de kabulü dolayısıyla ağlamıştır. Ayrıca, 6 Temmuz 1950 tarihinde de haftada üç gün Ankara Radyosu'nda Kur'an okunacağı belirtilmiştir.
***
Hilafetin izlerini silmenin şartlarından biride Ezandı Namazdı. Çünkü o günün küresel güçleri öyle istiyorlardı. O tarihlerde meclis kürsüsünden bunlar çokça tartışılan konulardı. Türkiye istiklal savaşını kazanmış görülsede, ne yazık'ki! bağımsızlık savaşını kaybetmişti.. 
Tıpkı bu gün bazı yasaları Ab. Safsatasıyla dayattıkları gibi, kendileri terör yasalarının en ağır şartlarını uygularken, Dünyada terörörün en yoğun yaşandığı Türkiye'ye OHAL'i bile çok görüyorlar.

Lakin bu gün o gün değil, artık bağımsız güçlü bir Türkiye var. 

Yorumlar